Czemu e-papierosy mają niższą akcyzę?

Na różnice między akcyzą nakładaną na tradycyjne wyroby tytoniowe i wyroby nowatorskie wpływa kilka czynników. Jednego z nich trzeba szukać u samego źródła akcyzy, czyli obowiązku nakładania dodatkowego podatku na wyroby tytoniowe, narzuconego Polsce przez dyrektywę Unijną. Wymaga ona od państw członkowskich nakładania co najmniej minimalnych stawek akcyzowych na wyroby tytoniowe, szczególnie papierosy. Inaczej jest w przypadku wyrobów nowatorskich: nie jesteśmy zobligowani przez UE do nałożenia na nie akcyzy. Akcyzy służą – oprócz celów fiskalnych – także jako instrument polityki prozdrowotnej, czy – w wypadku akcyz od wyrobów energetycznych – prośrodowiskowej. Unia Europejska między innymi dlatego przeprowadziła ograniczoną jedynie harmonizację akcyz, aby państwa członkowskie mogły za ich pomocą realizować funkcje pozafiskalne. W części korzystanie z pozafiskalnych funkcji akcyz jest prawnym obowiązkiem państw członkowskich UE – np. w stosunku do papierosów na mocy ramowej konwencji WHO o ograniczeniu użycia tytoniu. Ponadto w najbliższej przyszłości można spodziewać się zmian dyrektywy tytoniowej – UE przyjmie ogólne zasady opodatkowania wyrobów nowatorskich, płynu do e-papierosów i innych wyrobów alternatywnych. Należy poczekać na te regulacje, aby uniknąć kolejnych zmian zasad opodatkowania, w tym stawek.

– Członkowie Unii Europejskiej muszą nakładać akcyzę na papierosy, z zastosowaniem co najmniej minimalnych stawek przewidzianych w dyrektywie 2011/64. Jeśli chodzi jednak o wyroby nowatorskie, które od kilku lat wchodzą na rynek – takie jak e-papierosy – nie są one objęte harmonizacją opodatkowania. Państwa członkowskie nie muszą więc na te wyroby nakładać podatku akcyzowego – powiedział serwisowi eNewsroom dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, profesor Katedry Prawa Finansów Publicznych wydziału Prawa i Administracji na UMK w Toruniu. – Niemniej jednak w Polsce nakładana jest już akcyza na wyroby nowatorskie. Nasze regulacje wpisują się tutaj w pewne trendy, występujące również w innych państwach członkowskich Unii. Jednak tak, jak w większości państw, które zdecydowały się na opodatkowanie wyrobów nowatorskich – tak i u nas akcyza ta jest zdecydowanie niższa niż w przypadku papierosów. Taki stan rzeczy wynika z tego, że akcyza od wyrobów tytoniowych ma pełnić funkcje o charakterze pozafiskalnym. Wpływ akcyzy na cenę produktu ma zniechęcić część konsumentów do używania papierosów. Taka praktyka wynika z prawa międzynarodowego, z konwencji zawartych w ramach Światowej Organizacji Zdrowia. Dlatego wysokość akcyzy z założenia wpływa na zachowania konsumenckie. Mniejsze opodatkowanie mniej szkodliwych wyrobów nowatorskich może pozytywnie wpłynąć na stan zdrowia publicznego – ocenia Sulecki.