Czy pracodawca może wymagać od pracownika szczepienia na COVID19?

Narodowa akcja szczepień przeciwko COVID19 przynosi nadzieję na powrót do normalności. Stawia jednak przed pracodawcami pytanie bez odpowiedzi: czy mogą wymagać od pracownika zaszczepienia się? I czy choroba niezaszczepionego pracownika może obciążyć ich odpowiedzialnością za niedołożenie odpowiednich starań do zapewnienia bezpiecznego miejsca pracy? Kodeks pracy nie umie odpowiedzieć jasno na te pytania. Specjaliści są jednak pewni: nie można pracownika zmusić do decyzji o zaszczepieniu się. Kodeks pracy wymaga od pracodawcy, że w razie zatrudnienia pracownika w warunkach narażenia na działania szkodliwych czynników biologicznych pracodawca stosuje wszelkie dostępne środki eliminujące narażenie – a jeżeli jest to niemożliwe, ograniczające stopień tego narażenia przy odpowiednim wykorzystaniu nauki i techniki. Obecnie wirus Sars-Cov2 jest zakwalifikowany jako czynnik szkodliwy w środowisku pracy. Czy ten przepis umożliwi pozwanie pracodawcy, którego pracownicy zachorowali na COVID19 w wyniku braku szczepienia?

– Mamy pewne grupy zawodowe, które już podlegają szczepieniom – na przykład nauczyciele. Pracodawcy zastanawiają się, czy mogą ich do tego szczepienia zobowiązać. Obecnie nie ma przepisu w prawie pracy mówiącego o tym, że pracownik zobowiązany jest do zaszczepienia się. Pracodawca może więc zachęcać i informować, a w przyszłości umożliwić szczepienie na koszt pracodawcy – ale nie może do niego zobowiązać ani odmówić zatrudnienia z uwagi na jego brak – powiedział serwisowi eNewsroom Piotr Bocianowski, adwokat, mediator i specjalista z zakresu prawa pracy. – Tutaj pojawia się jednak problem. Jeżeli pracodawca wykaże, że w danym środowisku pracy szczepienia są jedynym racjonalnym przeciwdziałaniem czynnikom biologicznym – może zasugerować zaszczepienie się przez pracownika. Nadal jednak nie może go zobowiązać, gdyż szczepienie przeciwko COVID nie jest szczepieniem obowiązkowym. Co pracodawca może więc zrobić, gdy pracownik odmawia? Może zażądać od niego złożenia oświadczenia, że nie chce się poddać szczepieniom i że nie będzie rościł sobie z tego tytułu jakichkolwiek roszczeń. Ale podkreślam, że pracownik nie może być zobowiązany do poddania się szczepieniu. Ustawodawca zaś powinien podjąć prace zmieniające ustawę i wprowadzające wyraźne przepisy w tym zakresie – zaleca Bocianowski.